LEIDEN STAD

We beginnen eindelijk aan ons verslag over de reis die we met de GVSALM (klik) op zoek naar de Romeinse limes maakten. Alle foto's zijn verwerkt, de deelnemers hebben die gekregen en ze zijn voor de vzw op cd gebrand. En nu kan ik ze ook aan jullie tonen!

Onze eerste stop is Leiden. Met 122.915 inwoners is deze stad, naar inwoneraantal gemeten, na Rotterdam, Den Haag en Zoetermeer de vierde gemeente van Zuid-Holland. Het aan elkaar vast gebouwde stedelijk gebied van Leiden (waar Oegstgeest, Voorschoten en Leiderdorp bij gerekend worden) telt 195.916 inwoners. Met 5524 inwoners per vierkante kilometer is het sinds 2014, na Den Haag, de dichtstbevolkte gemeente van Nederland. Zie voor meer informatie ook hier (klik)

De Sleutelstad, zoals de bijnaam van de stad, verwijzend naar het stadswapen, luidt, heeft de oudste universiteit van Nederland. Daarnaast is de stad bekend om de rijke geschiedenis en de oude binnenstad, met grachten, monumentale bouwwerken en hofjes.

De foto's van onze korte rondgang daar kan je hier (klik) bekijken.

Zondag: bij-tank-dag

Het is honderd jaar geleden dat de bloedige Slag bij Verdun in alle hevigheid woedde (februari tot december 1916 - zie ook mijn blog van zondag 6 mei ll.)...

Er was toen nog geen sprake van tanks die konden worden ingezet tegen de vijand. Deze belangrijke slag moest worden beslecht met artillerievuur en “mano a mano” - met de gekende gruwelijke gevolgen van dien.

Dit zal de ontwikkeling van de tanks als “geheim wapen” wel versneld hebben (vanaf 1914, maar slechts voor het eerst ingezet in september 1916 aan de Somme) - alhoewel zoals bijgaande karikatuur laat zien aan het impact zwaar werd getwijfeld...

(verzameling Guido Deseijn aka Leflamand)

Heimwee

Alles is heimwee

wolken en water

alles is heimwee

naar vroeger – naar later

vroeger is over

later - een ster

gisteren is oud

en morgen nog ver

© Toon Hermans

of:

Gun mij mijn heimwee,

want de dagen korten,

en een fel verlangen

naar de avondzee,

en naar het storten

van het licht in zee

en naar een vaag idee

van hoe dromen horten,

breken op de rand

der dagelijkse dingen.

Ver voorbij het strand,

achter de horizon

hoor ik de golven zingen.

© Mark Eyskens

Zelf kon ik niet kiezen tussen die twee gedichten om mijn bewerking kracht bij te zetten. Aan jullie om dat te doen of misschien willen jullie wel zelf iets moois verzinnen? Dankjewel lieve webbies!

UPDATE: Merel (klik) heeft hier speciaal een mooi gedicht bij geschreven, bedankt!

10 MSK KUBISTEN en MODERNEN

We zijn bij het laatste item over het MSK (klik) aangekomen. De volgende keer iets heel anders.

Het kubisme is een stroming binnen de moderne kunst van het begin van de 20e eeuw. Het is een van de vier grote schilderstijlen (naast het dadaïsme, het expressionisme en de abstracte kunst), die de Europese schilderkunst van de 20e eeuw een nieuw belang gaven. Het kubisme vierde zijn hoogtijdagen als avant-gardekunststroming in de periode van 1906 tot ca. 1920.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kubisme

Moderne kunst (klik) is de term die algemeen gebruikt wordt voor de avant-gardistische artistieke uitingen vanaf het begin van de 20e eeuw tot ongeveer de jaren 60. Belangrijke stromingen in de Moderne Tijd waren kubisme, futurisme, dadaïsme en surrealisme. Modernisme uitte zich zowel in de schilderkunst als in de beeldhouwkunst. Een algemeen kenmerk van de moderne kunst is de drang om te experimenteren en het scheppen van een grotere afstand tussen het kunstwerk en de zichtbare werkelijkheid, bijvoorbeeld door een verregaande abstractie of de nadruk op het kunstwerk als idee.

De foto's die ik in het MSK (klik) nam kan je hier (klik) of hier (klik bekijken.

9 MSK BEELDHOUWERSZALEN

Het MSK (klik) heeft ook een belangrijke collectie beeldhouwwerken.

Een van de bekendste werken van de Franse beeldhouwer Rodin is de dramatische groep De burgers van Calais uit 1889. Pogingen om de hele groep voor het toentertijd gloednieuw gebouwde Gentse museum aan te kopen mislukten. De krachtige, smartelijke kop herneemt een van de burgers, Pierre De Wissant. Het hoofd is groter dan in de eigenlijke beeldengroep, een procédé dat Rodin vaker toepaste met de hulp van zijn medewerkers. Voor het overige is het op identieke wijze uitgevoerd. Eerder dan een individu is dit een studie van de expressie van menselijke tragiek.

Foto's ervan kan je hier (klik) of hier (klik) bekijken.

We zijn nu bijna aan het einde van onze ontdekkingstocht doorheen dit mooi Gentse museum, misschien jammer voor de ene, maar dan weer goed voor de andere. Nog één logje te gaan en we nemen er afscheid van.

Zondag: bij-tank-dag

NOG EENS DE FAMEUZE TANK VAN POELKAPELLE...

De bekende laatste tank van de Slag rond Ieper in 1917, deze van Poelkapelle-Langemark, biedt genoeg stof tot discussie sinds volhardende vrijwilligers replica’s geconstrueerd hebben (zie hier).

Hierbij enkele foto’s vanuit dezelfde hoek met enkele jaren verschil - vóór en na het begin van de wederopbouw. Het enige vaste referentiepunt is de ligging van het wrak van de tank zélf: die bleef onveranderd - enkel de omgeving wijzigde ingrijpend! De bovenste postkaart toont Britse soldaten op het einde van de Eerste Wereldoorlog bij de in de modder van het slagveld verzakte tank, in het verwoeste dorpscentrum van Poelkapelle. De tweede postkaart laat de ongewijzigde ligging van het wrak zien zien rond 1920, middenin het weder opgebouwde dorp. Dit zou zo blijven tot de aanleg van het kruispunt in 1923 en de oprichting van het monument voor de legendarische Franse oorlogspiloot Georges Guynemer die in 1917 neerstortte boven Poelkapelle (om de vijf jaar wordt zijn herdenking georganiseerd - in 2017 zal dit het 100ste jaar zijn). Toen werd de tank uitgegraven en verplaatst naar de rand van het kruispunt tot jolijt van de plaatselijke jeugd (foto hieronder). Uiteindelijk werd deze tank in 1941 door de Duitse invaller verschroot..

8 MSK EXPRESSIONISTEN

Het expressionisme (klik) is begonnen in Duitsland, vooral in kunstenaarsbewegingen, zoals Die Brücke, Der Blaue Reiter, en het Bauhaus. In 1911 gebruikte Herwarth Walden voor het eerst de term "expressionisme" in zijn polemisch tijdschrift Der Sturm. In diezelfde tijd ontstond in Frankrijk het fauvisme, een vergelijkbare stroming.

Het expressionisme kende een bloeitijd in het eerste kwart van de 20e eeuw.

Vooral in de schilderkunst wordt, bijvoorbeeld bij het gebruik van kleuren, vaak afgeweken van de werkelijkheid. De kleur wordt gebruikt om gevoelens te accentueren. Vaak worden ook voorbeelden uit de natuur vervormd, juist ook hier weer, om de expressiekracht te verhevigen.

Enkele foto's van de werken die in het MSK (klik) hangen kan je hier of hier bekijken...

7 MSK IMPRESSIONISTEN en SYMBOLISTEN

Van de impressionisten (klik) waren er veel die zich aangetrokken voelden tot de eerlijke en directe manier van werken van de realisten. Zij vonden de betekenis van het schilderij onbelangrijk. Het maakte nauwelijks uit wat er op stond, het ging er om hoe het er op stond. 

En daarbij streefden deze schilders er naar de werkelijkheid weer te geven zoals zij die in vluchtige momenten waarnamen. Slordig bijna - zoals de mens kijkt - uit flarden en vlekken bouwden zij hun beeld op. 

De zichtbare werkelijkheid werd het enige onderwerp van studie. De schilders lieten zich niet meer leiden door diepere gedachten; kunst diende er alleen te zijn omwille van de kunst (l'art pour l'art). 

Het Symbolisme (klik) kwam op aan het eind van de 19de eeuw. Het was een uitloper van de romantiek, met een sterke gerichtheid op het verleden, fantasie, intuïtie, het onderbewuste en het onverklaarbare. Door middel van symbolen in de voorstelling verwees men in de figuratieve stroming naar ideeën of gevoelens. Abstracte ideeën als bijvoorbeeld waarheid, verleiding of strijdlust werden gesymboliseerd door personificaties: vrouwen, dieren en planten. 

En zoals steeds kan je de foto's die ik er in het MSK (klik) nam hier of hier bekijken.

6 MSK TWEEDE HELFT 19de en BEGIN 20ste EEUW

In de 19e eeuw werden in veel landen kunstverzamelingen aangelegd en toegankelijk gemaakt voor het algemene publiek. Overheden wilden daarmee de bevolking goede smaak bijbrengen en de nationale trots vergroten. Daar zijn in het MSK (klik) voorbeelden van waar ik enkele foto's van nam die je hier of hier kan bekijken.
Fijne nieuwe week allemaal, ook al komt deze wens een dag te laat, hij is niet minder welgemeend!

Zondag: bij-tank-dag

Eén van m’n aanwinsten: een mooi eikenhouten memorie-kistje op (?) of na (?) het einde van de Eerste Wereldoorlog vervaardigd ter herinnering aan de inzet van de eerste tanks, met opschrift onderin het bronzen deksel: “Worlds First Tank In Combat - British Mark I Tank - 15 September 1917 - Fiers Corcelette - Somme Offensive” (bedoeld is hier: Courcelette). Enkel de Engelsen kunnen met zo’n ‘souvenir’ op de proppen komen...

Er is ooit een bescheiden monument opgericht nabij Courcelette-Pozières, langsheen de Route Nationale D929 tegenover de ‘The Windmill Site’ (een destijds hard omstreden deel van het Somme slagveld) om deze eerste inzet te gedenken. Daarop zijn alle tankmodellen in miniatuur afgebeeld die toen voor het eerst op het slagveld circuleerden. 

(verzameling Guido Deseijn aka Leflamand)

5 MSK DE 18de en EERSTE HELFT 19de EEUW

Veel schilders werkten in vaste dienst. Vandaar de vele strenge portretten, de inhuldigingen, de veldslagen, de jachttaferelen, de "stillevens" met jachtbuit…

In de 18de en 19de eeuw was het kleine werk van deze schilders soms heel interessant: schetsen, studies, tekeningen..

In de 19de eeuw produceerde e schilderkunst weinig opzienbarends, geïdealiseerde werken om aan de pronkzucht van de bourgeoisie te voldoen, en weinig genietbare, mythologische taferelen, als van Girodet, Guérin, Gerard. Chassériau hield dit vol tot in de jaren 40. Toch zijn er een paar lichtpunten: Caspar David Friedrich schilderde minutieuze landschappen op zo'n bijzondere manier dat er een mysterie van uitstraalt, wat zijn werk eigenlijk symbolistisch maakt. Jean Honore Fragonard gebruikte meer kleur dan zijn collega's, is minder minutieus, laat toetsen staan en schildert mooi lichtspel met zonnevlekken. Meer weten? Klik hier en hier.. Meer zien? Klik dan hier of hier.

Fijn weekend allemaal, en ook al zal de zon zich waarschijnlijk niet laten zien, zoek ze dan in je hart!

4 MSK DE GOUDEN EEUW

Dit zal de Nederlanders onder jullie zeker interesseren, maar wij Vlamingen, als vroeger onderdeel van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden beslist ook!

De Gouden Eeuw (klik) is een periode in de Nederlandse geschiedenis die goeddeels samenvalt met de zeventiende eeuw. De noordelijke Nederlanden, die samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vormden, maakten een bloeiperiode door op gebied van handel, wetenschap en kunsten. Ook wat betreft haar politieke en militaire macht (vooral ter zee) nam de Republiek in de wereld een vooraanstaande positie in. De bloeitijd van de noordelijke Nederlanden was een belangrijke nieuwe fase in de ontwikkeling van de westerse beschaving.

Foto's van enkele werken die in het MSK (klik) te zien zijn kan je hier of hier bekijken.

3 MSK DE 17de EEUW

En we gaan weer even verder met ons bezoek aan het MSK (klik), is dat oké voor jullie? ik hoop het!

De Gouden Eeuw is een periode in de Nederlandse geschiedenis die goeddeels samenvalt met de zeventiende eeuw. De noordelijke Nederlanden, die samen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vormden, maakten een bloeiperiode door op gebied van handel, wetenschap en kunsten. Ook wat betreft haar politieke en militaire macht (vooral ter zee) nam de Republiek in de wereld een vooraanstaande positie in. De bloeitijd van de noordelijke Nederlanden was een belangrijke nieuwe fase in de ontwikkeling van de westerse beschaving.

Sommigen houden als beginpunt van de Gouden Eeuw 1602 aan, het jaar waarin de VOC opgericht werd; anderen kiezen voor het jaar 1609, het beginjaar van het Twaalfjarig Bestand. Tot het einde van het bestand (1621) groeide de economie vrijwel ongehinderd. Tijdens de Dertigjarige Oorlog, die goeddeels samenviel met de tweede fase van de Tachtigjarige Oorlog, was in sommige sectoren sprake van stagnatie, in andere van groei. Na 1648 trok de economie weer aan; vooral voor de nijverheid waren dit zeer voorspoedige jaren. Na het rampjaar 1672 begon een periode van relatieve economische neergang en was de Gouden Eeuw over haar hoogtepunt heen. Een periode van consolidatie volgde.

Jonathan Israel maakt een verdere onderverdeling van de periode in de vroege Gouden Eeuw van 1588 tot 1647 en de late Gouden Eeuw van 1647 tot 1702. Zie daarvoor ook hier (klik).
En voor enkele foto's van werken die in het MSK (klik) te zien zijn klik je best hier of hier.

Even tussendoor...

Nu iedereen hier weer present is en weet dat ik er terug ben (zie daarvoor hier en hier) gaan we de volgende logjes nog even door met reportages over het MSK (klik). Voor de foto's van onze reis (klik) zal men nog even moeten wachten, ik heb er een heleboel te verwerken zoals jullie wel begrijpen als je het programma (klik) ervan leest hihi. Hopelijk is alles snel weer in orde met  Photobucket en/of Google en zijn hier alle foto's weer te zien... Fijne nieuwe week allemaal!

OT: alles is weer in orde joepie, ik ga nu bij elk van jullie langs lieve webbies!

Zondag: bij-tank-dag

De Slag bij Verdun die honderd jaar geleden rond deze tijd in alle hevigheid woedde, wordt de grootste uit de wereldgeschiedenis genoemd. Nooit is er zo langdurig, met inzet van zoveel mensen, strijd geleverd op zo'n beperkt grondgebied. Deze veldslag, die woedde van 21 februari 1916 tot 19 december 1916, eiste naar schatting meer dan 700.000 doden, gewonden en vermisten op een slagveld nauwelijks groter dan tien bij tien kilometer. Vanuit strategisch oogpunt is er geen enkele rechtvaardiging te vinden voor deze monsterlijke verliezen. De Slag bij Verdun ontaardde in een prestigeslag tussen twee volkeren… De grootste (?) debiel die er aan Duitse zijde het bevel voerde was de Pruisische kroonprins - een verwaande dandy die zelfs zijn eigen luxe-hoofdkwartier liet installeren om geen comfort te ontberen. Hij trok twee bevelhebbers aan die het drama rond Verdun nog vergrootten: Ludendorff en Hindenburg. Spijts zijn misdaden tegen de mensheid zou de kroonprins nadien toch nog in het neutrale Nederland asiel krijgen, net als de rest van zijn familie...

Aan Franse zijde was er generaal Pétain die voor een gezagscrisis en foute aanvalsbeslissingen verantwoordelijk was. Pétain liet de Franse forten rond Verdun ontmantelen en verwaarloosde daarbij de verdedigingslinies - een strategische blunder. Hij vond Verdun en omgeving “geen aanvalsdoel”. Zijn gebrek aan visie kostte vele duizenden Fransen nutteloos het leven. Pétain werd daarom ‘weggepromoveerd’ en vervangen door generaal Nivelle, een meedogenloze vechtjas die de zaak ook geen goed deed. Ternauwernood konden de Fransen de Duitse aanvallen afslaan en een Pyrrusoverwinning behalen. Een aantal indrukwekkende monumenten rond Douaumont zijn vandaag de stille getuige van deze tragische gebeurtenis...

Boven: de recent opgefriste Ossuarium van Douaumont, onder: het pas vernieuwde Memoriaal van Verdun - zie ook hier (klik).

Terug!

Mijn break heeft me even lekker gesmaakt als de lolly deze olijke knaap doet...

Ik ben er dus terug lieve webbies. En wie wil weten waar we zoal zaten kikt hier. Blij jullie allemaal weer te zien én te lezen, ik doe straks mijn rondje langs jullie stekjes!