Hoe laat je een apparaat uit zichzelf bewegen als je geen kleine krachtbron tot je beschikking hebt? Eigenwijze uitvinders lieten zich daardoor niet uit het veld slaan. Ze bouwden automaten die ze in beweging brachten met alternatieve krachtbronnen.
Automaten zijn objecten die uit zichzelf blijven werken als ze eenmaal in beweging zijn gezet. De meest bekende automaten zijn voorwerpen als klokken en horloges die werken dankzij een mechaniek van tandwieltjes en radertjes. Maar sommige uitvinders gingen verder dan een simpel klokje. Al in de vierde eeuw voor Christus beschreef Heron van Alexandrië mechanieken zoals een houten modelduif die bewoog op een stok. Deze automaten werden aangedreven door stromend water, vallende gewichtjes en stoom.
Rond dezelfde tijd begonnen Chinese uitvinders ook automaten te bouwen die op levende wezens leken. Gedurende duizend jaar lieten genieën uit het Oosten hun fantasie de vrije loop. Hun machines gingen van vissende otters tot hele orkesten die voor de keizers muziek maakten. En ze werkten allemaal op stromend water, stoom en radermechanieken.
Aan het eind van het eerste millennium waaide de trend over naar Europa, en begon men ook hier automaten te bouwen. In de vijftiende eeuw werd de springveer uitgevonden. Dit bracht de automaat in een stroomversnelling. Eindelijk was er een manier om kleine, lichte bouwsels te laten bewegen zonder al het gedoe met stromend water en stoommachines.
(bron: Sven de Jong)
En wie enkele wondermooie automaten uit het Musée des Arts et Métiers wil zien, klikt hier. Dit item zal jullie misschien wat meer aanspreken dan de vorige waar ik het over had...
