DE TRAGEDIE VAN "CHEMIN DES DAMES"
LENTE 1917-LENTE 1918...
Door het tijdelijk bestand dat tussen Duitsland en Rusland werd besloten met de Vrede van Bres-Litovsk, kon het Duitse opperbevel in het voorjaar 1918 versterking aan het westelijk front organiseren als onderdeel van hun "Grosse Schlacht in Frankreich" of "Kaiserschlacht" (codenaam "Unternehmen Michael") en de Franse en Engelse troepen grote verliezen toebrengen... De Duitse stormaanval bedreigde zowel het Geallieerde bruggenhoofd Duinkerken aan het Kanaal, als Amiens en dus ook de Franse hoofdstad. Gelukkig bleef Ieper in handen van de Engelse troepen.
Maar in de beruchte veldslag bij de "Chemin des Dames" - zo'n 15 km ten zuiden van Laon - hield het front slechts tot de lente van 1918 stand. In de lente van 1917 waren hier de nieuwste Franse tanks - Schneider en Saint-Chamond - ingezet om o.a. het Duitse adelaarsnest rond de "Drachenhöhle" ("Caverne du Dragon") nabij Craonne in te nemen. Spijts muiterijen om deel te nemen aan nutteloze aanvallen lukte het de Fransen in het najaar van 1917 - wel met grote verliezen - de Duitse frontlijn noordwaarts tot achter het riviertje Ailette terug te dringen, Soissons te ontzetten en op 25 juni 1917 aan de "Chemin des Dames" het fort van Malmaison en de "Caverne du Dragon" in te nemen.
Dit ging o.a. wel ten koste van veel materiële schade. Zo zijn de laatste restende gebouwen van de geklasseerde romaanse Cisterciënzerabdij van Vauclair (al na de Franse Revolutie gedeeltelijk gesloopt) - die door wederzijds artillerievuur tijdens die operatie volledig is vernield.
Ook de dorpen in de omgeving (zoals Craonne) werden daarbij tot puin herleid. Als "villages martyrs" kregen ze bij de wederopbouw in het Interbellum fraaie art-deco memoriekerken toebedeeld gerealiseerd in het toen nog 'moderne' gewapend beton - zoals deze van Martigny en Monthenault (zie hierboven en hier (klik).
Méér te betreuren is het feit dat toen ca. 200.000 Franse soldaten het leven lieten in deze 'Tweede Slag aan de Aisne'. Om reden van dit bloedbad braken - en dit enkel in de Franse achterhoede van de "Chemin des Dames" - spontane muiterijen uit, weergegeven in het bekende "La Chanson de Craonne". Vooral omdat het jaar daarop - tijdens een verrassingsoffensief langs de "Chemin des Dames" in de vroege morgen van 27 mei 1918, het numeriek superieure Duitse leger er zou in slagen spijts dit volledig nutteloze Geallieerde offer de Franse en Britse terreinwinst van het jaar daarvoor ongedaan te maken door opnieuw tot de Aisne door te stoten (de 'Derde Slag aan de Aisne'). De dag daarop trokken de Duitsers Soissons binnen, en enkele dagen later bereikten al ze Château-Thierry aan de Marne - op 70 km van Parijs! Bekend is dat een zekere Adolf Hitler deelnam aan dit offensief - maar ook dichter Guillaume Apollinaire, en de schrijvers Louis Aragon en Jean Giono...
Het Duitse fort "Drachenhöhle" ("Caverne du Dragon") uitgebouwd in een oude steengroeve aan de beruchte "Chemin des Dames" van waaruit de Duitse artillerie het volledig Franse front in de vallei van de Aisne bedreigde - in 1920 na de ontmanteling (boven) en vandaag als site van een belangrijk memoriaal van de Eerste Wereldoorlog (onder).
Het bij de Fransen gevreesde adelaarsnest "Caverne du Dragon" met uitzicht op hun frontlijn werd ten koste van veel slachtoffers eind 1917 op de Duitsers veroverd. Vandaag is hier om dit te gedenken een interessant museum ingericht.
