Vermoed wordt dat het spontane Kerstbestand tussen de Britse en Duitse soldaten op twee derde van het Westfront in acht werd gehouden. Het bestand duurde minstens tot het einde van Tweede Kerstdag. Op sommige plaatsen duurde het tot de jaarwisseling of zelfs tot ver in januari 1915. De legerleidingen waren fel tegen deze ‘pax noël’. Een spontaan bestand was uiterst ongewenst en tastte de discipline aan: de soldaten konden immers gaan denken dat de vijand ook maar een mens was. Het zorgvuldig opgebouwde vijandsbeeld moest koste wat kost in stand worden gehouden.
Niemand had ook gedacht dat de spontane Kerstvrede lang zou aanhouden. Al spoedig begon het te regenen, de modder keerde terug en de stemming sloeg om. De legerleidingen kregen hun zin: de soldaten keerden weer terug naar hun loopgraven en de gevechten zouden spoedig weer worden hervat. De Eerste Wereldoorlog zou na Kerstmis 1914 nog zo’n kleine vier jaar duren en nog vele honderdduizenden slachtoffers eisen.Toch was er even vrede op aarde geweest. De geweren en kanonnen verstomden een moment. Even was er plaats voor het Kerstfeest, voor een beetje kameraadschap en menselijkheid. Per slot van rekening deelden de soldaten dezelfde ellendige levensomstandigheden en doodsdreiging. Het Museum Flanders' Fields te Ieper heeft er in een scenografie aandacht aan besteed.
Op verschillende plaatsen aan het voormalige front onder andere in Ramskapelle (boven), Mesen en Ploegsteert werden er monumenten voor onthuld. Er is zelfs een heus bronzen standbeeld voor opgericht te Liverpool (onder) en een film over gedraaid (Merry Christmas-Joyeux Noël)...
(voor deze speciale gelegenheid: tekst met dank aan de website van de Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog)
