dinsdag 3 april 2018

3 In de ban van de tijd maart 2018 in de Gentse Sint Pietersabdij: meettoestellen

Representatie van de tijd 
Van de oudheid tot de zeventiende eeuw representeerde de sfeer de fundamentele orde van de wereld. Alle tijdsverloop kon gedefinieerd worden aan de hand van de verschillende rotaties van de hemelsfeer. 

De orde van het klooster
Doorheen de hele middeleeuwen was het leven in de Sint-Pietersabdij gebonden aan de regel van Benedictus. Hierdoor functioneerde het hele gebouw als één groot uurwerk. De regel schreef voor hoe de tijd ingedeeld moest worden, met een vaste opeenvolging van acht gebedsdiensten die elke dag en nacht hun terugkerende vorm gaven. De plaats waar je de monniken aantrof, in de kerk, tuin, of refter, vertelde je steeds iets over het uur van de dag. 
In elk klooster was een “sorghvuldigen broeder” verantwoordelijk voor het bijhouden van de tijd. Het was met name cruciaal dat iedereen tijdig opgeroepen werd voor de nachtdienst. Daarnaast moest er onder andere op toegezien worden dat de eerste ochtenddienst afgelopen was voor zonsopgang en dat het avondmaal nog genuttigd kon worden bij daglicht. Het exacte tijdstip van elke dienst was minder cruciaal, zolang de vaste regelmaat niet doorbroken werd. De diensten zelf konden ook variëren in lengte naargelang de seizoenen (in de winter kon de nachtdienst bijvoorbeeld een heel stuk langer duren).
Om zijn taak te vervullen moest de verantwoordelijke monnik in staat zijn om te bepalen wanneer het middernacht was, of hoe lang het nog zou duren voor de zon opkwam of onderging. Ook hier kon het kloostergebouw dienst doen als uurwerk. Door vanop een vaste plaats te observeren welke sterren zich waar bevonden ten opzichte van verschillende delen van het gebouw konden lange lijsten met temporele ijkpunten vastgelegd worden. Op bewolkte dagen kon de monnik zichzelf in een uurwerk transformeren door een vastgesteld aantal psalmen te zingen om een tijdsduur te meten.

Het e-book met de volledige uitleg van alles wat er in de mooie tentoonstelling In de ban van de tijd (klik) te zien was kan je hier (klik) downloaden. De foto's van Lefla en mij kan je hier (klik) bekijken.
Hopelijk hadden jullie een heel leuk, lang weekend en fijne nieuwe week allemaal!

18 opmerkingen:

Yova zei

Goedemorgen Gerda,
Je ziet mooie zonnewijzer en speciale klokken. Vroeger gebruiken dit heel veel. Vaak is meestal deskundige in soort dingen om te gebruiken. Nu is het museum van geworden. Je kijkt met de ogen uit. WAt mooi om te zien. Klooster tijd gebruiken toen dit ook veel. Er gaan steeds meer klooster weg. Tijden was toen streng. Heel vroeg opstaan. Daar hadden erg strenge regels. Sterren kijken was ook erg in. Monnik weten het precies. Heel interessant om te lezen Gerda. Mooie foto's heb je gemaakt. Fijne dag gewenst.

torfs gilbert zei

Goede morgen , Gerda
wat en hoop toestellen is dat daar, en zou zouden wij dan geloosd zijn naar
de uurwerken die wij nu kennen!
Toch even bij stilstaan wat genie daar tijd hebben ik gestoken!
en weer en knap staatje van het op beeld vast leggen van jullie beide
nogen fijne dag.

Nikki zei

Wie voor een dubbeltje is geboren wordt nooit een kwartje
Ik heb een hand nodig om te schrijven
een been nodig om te lopen en jou nodig om te leven
De mooiste dingen in je leven kun je niet uitleggen,
die voel je pijn,diep ik je hart.
Schoonheid is een kracht en mijn wapen is mijn lach
Nikki

klaproos zei

machtig mooi gerda, daar kun j e helemaal verlekkerd rondlopen lijkt me zo:-)
geweldig wat knap gemaakt hé, tegenwoordig lijkt alles zo gemakkelijk maar het is natuurlijk ergens begonnen:-)
fantastisch

Tine de Jong zei

Tijd van toen uit het verleden was veel ingewikkelder dan nu in het heden. Maar het was wel heel interessant om je fotoserie te zien en er veel over te lezen. Maar laat mij toch maar liever in deze tijd wezen. Tijd om nu te gaan. Even nog wat slapen voordat ik weer naar mijn mantelzorg dienst zal gaan. En voor hen neem ik dan ook alle tijd. Groetjes, Tine

Ikhebrechtopwonderen zei

Mooi vastgelegd

willy zei

een “sorghvuldigen broeder” daar had ik nog niet van gehoord Gerda

knappe foto's

groeten

Lies zei

Eigenlijk is dat in veel kloosters nog zo, Gerda.
De voorstellingen zijn heel mooi.
Lie(f)s.

Marjolijn. zei

Mooie meetapparaten...!!

Anoniem zei

Het weekend is hier goed verlopen.
Leuke foto's van die meettoestellen.

Terrebel zei

Fascinerend weer, lieve Gerda! Wat een uitermate boeiende wetenswaardigheden meld je ons weer. Dankjewel daarvoor!

Terrebel zei

En dan vergat ik bijna nog jullie te complimenteren met de prachtige foto's waarin de details van de diverse objecten goed tot uiting komt.

Lutje zei

dit is ook weer zoiets dat ik graag zie en zeker als het in koper is
ik hou echt van die spullen
Een @->- voor jou

Haba zei

Goede morgen Gerda. Zo zie je de geschiedenis van het vaststellen van de tijd. Daar moesten de broeders meer moeite voor doen dan wij in de huidige tijd. Een interessant stuk met mooie foto's van jullie erbij.
Ik wens je een fijne woensdag toe.

Anoniem zei

Dag Gerda, een weelde aan foto's van prachtige stukken! Wat een kunstwerken!

Nikki zei

Met vriendschap heb je veel geluk,
want echte vriendschap gaat niet stuk.
Een echte vriend staat altijd voor je klaar,
ieder uur, iedere week, ieder jaar.
Vrienden zijn er in goede,
maar vooral ook in slechte tijden,
om jou dan uit een diep dal te bevrijden.
Als het even niet goed gaat,
klop dan bij mij aan,
want onze vriendschap mag nooit verloren gaan!
Bedankt Gerdake voor de beterschap wensen pffff wat een last van de schouder en de arm

Haba zei

Goede morgen Gerda, een fijne donderdag gewenst.

pieterbie zei

wat een prachtinstrument is dit niet.
Zou ik toch graag in mijn living hangen hebben :-)