Het metriek stelsel is een systeem van uniforme standaardeenheden voor het meten van bijvoorbeeld afstand, gewicht en temperatuur. Al in de 16e en 17e eeuw ijverden wetenschappers als Simon Stevin en Christiaan Huygens voor algemene maten die iedereen zou aanhouden. De invoering van het metriek decimaal stelsel was een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de Franse Revolutie en het Napoleontisch tijdperk. Vóór de invoering van het metriek stelsel werden verschillende maten gebruikt in verschillende landen en zelfs in verschillende delen van een land. Zo verving de meter oudere maten als de duim, de el en de voet. Tot eind 18e eeuw bezat elke stad een eigen systeem van standaardmaten, vastgesteld door de magistraat. Dit bemoeilijkte tussen-stedelijke en tussen-landelijke handel en wetenschap ernstig.
Het metriek stelsel werd ontworpen in de periode 1790-1798 door een commissie van wis- en natuurkundigen, in opdracht van de Franse revolutionaire regering. Met het decreet van 18 Germinal An III (7 april 1795) werd het metrieke stelsel ingevoerd in de Franse Republiek (waarbij ook de voormalige Oostenrijkse Nederlanden waren ingelijfd), maar het maakte dit systeem nog niet verplicht. In 1798 werd de Bataafse Republiek uitgenodigd door de Franse regering om mee te helpen aan het standaardiseren van de nieuwe maateenheden. De standaardmeter (le Mètre des Archives) werd pas in 1799 vervaardigd, en zolang alle lokale gebruikelijke lengtematen niet overgezet waren naar de nieuwe eenheid, bleef er onzekerheid onder de gebruikers bestaan.
Bij de IJkwet van 21 augustus 1816 werd het metriek stelsel (het eenvormig stelsel van maten en gewichten) vanaf 1820 verplicht in het toenmalige Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Eigenlijk was het een herinvoering. Naast de verandering van maten en gewichten werden ook de munten onder handen genomen: deze werd onderverdeeld in 100 centen (centimes). Koning Willem I zag vooral het economische voordeel in van betere, uniforme maten en gewichten en trok zich van de revolutionaire oorsprong ervan niets aan.
Toen België zich in 1830 afscheidde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, was het gebruik van het metriek stelsel in België niet meer verplicht. Niettemin werd het stelsel daar heringevoerd met de wet van 11 juni 1836, die werd bevestigd door de zogenaamde IJkwet van 1 oktober 1855. Hoewel Frankrijk aan de oorsprong lag van het metriek stelsel, werd het daar pas in 1837 gedurende de Julimonarchie officieel verplicht.
Toen België zich in 1830 afscheidde van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden, was het gebruik van het metriek stelsel in België niet meer verplicht. Niettemin werd het stelsel daar heringevoerd met de wet van 11 juni 1836, die werd bevestigd door de zogenaamde IJkwet van 1 oktober 1855. Hoewel Frankrijk aan de oorsprong lag van het metriek stelsel, werd het daar pas in 1837 gedurende de Julimonarchie officieel verplicht.
(Wikipedia)
Zo zijn jullie weer wat wijzer geworden en ik ook hihi. Willen jullie enkele toestellen uit het museum zien waarmee dit allemaal werd verricht? Klik dan hier. En voor daarna: prettige week allemaal!
22 opmerkingen:
Nogmaals goede morgen Gerda, interessante tekst en mooie foto's. Die monnik, was dat een soort van weermannetje die zijn kap opdeed wanneer er regen werd verwacht? Dat idee kreeg ik toen ik die foto zag.
ot Ja de nasleep van die buikgriep is langer dan ik verwachtte. Slap in de benen en geen zin in koffie. Dat zij echt tekens dat ik nog niet echt beter ben.
Simon Stevin! Held! Zonder hem geen wiskunde. Letterlijk want hij bedacht de term. http://terrebel.blogspot.nl/2015/05/wanneer-is-iets-veel-of-verschrikkelijk.html Het blijft mij fascineren: mensen die decennia van hun leven opofferen om het leven van anderen te verbeteren. Soms lijkt het wel alsof velen tegenwoordig daar niet meer dan twee minuten voor uittrekken: 'Nou en of ik wat heb gedaan om vluchtelingen te helpen: ik heb vanmorgen een online petitie getekend!' Gelukkig zie ik ook een heleboel mensen daadwerkelijk de handen uit de mouwen steken en steeds meer jonge studenten volgen studies die erop zijn gericht deze planeet weer wat leefbaarder te maken.
Heel interessant om te naar te kijken in museum. Je ziet verschillende dingen. Je hebt wel mooie foto's kunnen maken. Je ziet van vroeger dat anders dingen maakt. Nu is tegenwoordig alles anders geworden.
Fijne week gewenst.
Super postje, terug, Gerda.
Ik leer hier uit dat de mensheid in 1790 al aan het standaardiseren was, en hier bij ons op het werk zijn wij er vandaag nog mee bezig.
Lijkt mij dus een heel traag proces.
Ik hoop dat je nog een tijdje doorgaat met deze inhoudelijk educatieve postjes. Ik leer er ten minste iets uit.
Kom ik dringend bijtanken bij een oude maar waardevolle foto,
en ontdek meteen ook wat de artistieke wereld ons bieden kan.
Goed werk en info Gerda, grtjs.
Zo zijn we hier weer allemaal wijzer geworden. Als dit zo doorgaat kan al die wijsheid vast niet meer in mijn hersenen opgeslagen worden. Merci Gerda voor al je geduld en je mooie foto's.
Echt mooi, Gerda... In vergelijking met het vele 'plastiek' van nu...
Lie(f)s.
We staan er niet bij stil dat we alles zomaar kunnen wegen en meten maar daar is veel denkwerk en samenwerking aan vooraf gegaan. Alleen de Engelsen werken nog tegen, al zijn ze wel verplicht zich aan de Europese maatstaven te houden. Maatstaven...dat wordt valt me ineens extra op ;-)
Ik vraag me af wat er op foto vijf gewogen wordt.
Lieve groet
Mooie wijsheid hier over alle maatstaven en het wegen en meten.
Nog een fijne avond meis.
In voeten klinkt de afstand van Amsterdam naar Parijs veel verder dan in meters, heel hachelijk!
wij staan er niet meer bij stil, maar zo evident was het niet
een heel interessant logje Gerda
prettige avond
Het meten in voeten, en dan platvoeten hebben ..... *Big smile*
Het metriek decimaal stelsel, heeft inderdaad voordelen gehad in de divers markten, maar de oude maten zijn toch nog hardnekkig, ik heb elke dag nog te maken met de duim. En dan heb ik het niet over de "Thumbs-up".
Gtje... de groetjes *winkie*
Vandaag kan ik mijn gedachten er even niet bij houden lieve Gerda, merk ik nu, ik kom dus terug en mij mag je overslaan morgen is puur Nederlandse info wat er staat, maar ook wel wat persoonlijk verhaal ertussen, kijk maar. ;-)
X
Door je museum bezoek Gera,kunnen we mee genieten
dank zei je mooie foto,s en je tekst en uitleg.
Wens je een mooie week.
groetjes Christiene.
Ja, erg lang geleden allemaal, maar nog niet zo overdreven lang.
En al wat bewaard is is het waard ook.
interessant blog, gerda, met een album vol mooie foto's!
vooral de details spreken mij aan! ;-))
Toch wel plezant dat België en Nederland 'vroeger' één land waren. Die prettige week zal hier aan de Costa del Sol zeker lukken. Foto 9 vinden wij het mooist vanwege de kleur. Bijna goud, of is het koper.
mooie foto's van je meettoestellen, dingen die ik nog nooit zag, maar met je tekst erbij maakt het dit heel interessant
Even een goede morgen heb juist wat woordjes geprogrammeerd voor woensdag nu nog even rustig aan
Een stelsel die iedereen gewoon vindt tegenwoordig.
Nog niet zo heel lang geleden ontwikkeld.
Bedankt voor deze les Gerda.
Meten is weten is het spreekwoord, maar daar is heel wat aan vooraf gegaan, merk ik wel. Ik ben slecht in wiskunde, gelukkig doet de weegschaal het werk voor me. En de meetlat het meten.;-) en voor de rest mijn man ;-)
Al heb ik geen idee wat foto 10 precies is, dat doosje, denk met vele gewichtjes, die mag wel hierheen voor de sier in huis, hahaha
Wat prachtig en het metriek stelsel, pffffffffffffff hou op schei uit, weet je hoelang ik mijn moeder bijna dagelijks heb gebeld toen ik net samen woonde en mijn ex man was nog niet thuis? Om alleen al te vragen, mam... welk streepje moet ik hebben voor die 200 cc of ml.. ahum ;-) hahaha wel een jaar lang of misschien langer voor ik dat echt zelf kon maar zelfs NU, sta ik nog weleens te twijfelen met koken als ik ml of cc zie op het pak...
X
Een reactie posten